E quen dixera que non podiamos atopar exemplos da Galicia rebelde nestes tempos. Na actualidade máis recente, trasladando a acción a Vigo (por moito noxo que esa cidade me provoque) , alí podemos ver unha loita das clases populares contra o poder, por un motivo ben raro, un barco.
A finais do pasado ano 2014, os veciños do barrio de Coia, coñeceron o proxecto do alcalde Abel Caballero (PSOE), de invertir 100.000 ecuros en trasladar dende o muelle o pesqueiro Bernardo Alfageme, o último pesqueiro de altura galego que segue en pé, ata a rotonda da avenida de Castelao. As contas realizadas polo veciños elevaron este coste ata 300.000 euros y fixeron saltar a indignación dun barrio obrero tocado e hundido pola crise e o paro.
As protestas comezaron en decembro, cando conseguiron frear as obras coas que o concello estaba preparando a rotonda para o traslado inminente do barco, baixo gritos de guerra de loita vecinal como: No puede ser, el dinero en la rotonda y las familias sin comer. Tras tres meses de protestas constantes que incluso levaron a varios veicños ao xuzgado, finalmente o barco acabou na ansiada localización do alcalde.
Máis a loita aínda non termina, os veciños segueran loitando xudicial e politicamente ata conseguir o seu obxetivo. Xa que consideran innaceptable a actuación do alcalde fronte a situación de crise que se vive na actualidade.
Que nos pode ensinar esta revolta ? Moi fácil, en primeiro lugar que o poder reside no pobo, e que se o pobo se une non hai alcalde con rabo suficientemente grande como para frear a un pobo unido. É igual cando suceda, o barco pouco vai durar, xa que é totalmente ilóxica esta actuación do alcalde, eu non sei se alguén o pedira, pero vamos se queres obarco alí cho pagas ti, digo eu. Sexa pola vía xudicial ou nunha futura elección dun goberno diferente o barco acabará desaparecendo, pero o problema é que o desembolso xa está feito, o alcalde de momento gañou a partida; eu só vexo unha solución posible, ir alí ó estilo bandálico e facerlle un pequeno "tunning" ó dichoso barcquiño, non é do pobo ? non o pagamos ? pois co noso facemos o que queremos, esa é a actitude, a podedes chamar infantil ou bárvara, pero con monos como Don Abel Caballero, hai que tratar como se monos fóramos. oxalá a revolta teña un éxito máis pronto que tarde, e esta loita triunfe, xa que nos ensina que debemos loitar contra os abusos dos de arriba, xa que o noso poder sempre é maior.
Fai moitos anos desta historia, a mediados do século XIX España estaba comezando tarde o seu proceso de industrialización, o cal non se consolidaría ata o século XX.
A presenza de mulleres traballadoras na industria era escasa, se exceptuamos a industria téxtil e, por suposto a elaboración de tabacos, da cal trata a nosa historia.
A fábrica de tabacos que recibía o nome de A Palloza, localizada na Coruña abriu no ano 1804, e contaba con cerca de 5000 traballadores dos cales, a maioría eran mulleres.
Estaban moi mal pagadas, cobraban arredor de tres ou catro duros ao mes, e a súa actividade era complementaria, un auxilio da economía familiar. Os primeiros conflitos, debido os baixos salarios tiveron lugar en 1831 e en 1854. A partir deste ano adquiren tendenzas luditas. O ludismo foi un movemento encabezado por artesanos ingleses no século XIX, que protestó contra as novas máuinas que destruían empleo; a pesar de que este movemento foi sofocado pronto, expandiuse rápidamente por toda Europa e nesta fábrica de tabacos atoparíamos a primeira representación deste.
Para satisfacer unha crecente demanda, o traballo manual das cigarreiras comeza a facerse de forma mecánica. A resposta das traballadoras de A Palloza no ano 1857 é arremter contra os xefes, botar ao mar toda a producción e destruír as máquinas novas de picar o tabaco. Tamén as tiraron á ría, ademáis d emobles, libros de caixa, papeis e calquiera outra cousa que atoparon.
A verdade é que desoñeco que efecto inmediato tiveron estas accións, non sei se consegueron os despidos de modo automático ou se lograron o seu obxetivo de eliminar a mecanización e manter os seus postos de traballo. Se tiveron éxito, só podo dicir parabéns por loitar polo que consideran xusto, e que oxalá máis xente lles imitase; se polo contrario fracasaron é necesario recoñecer o mérito da súa loita xa que foron pioneiras nas loitas obreiras as cales quizais inspiraron ás sublevacións futuras do famoso movemento obeiro. Tamén destacar que a historia lles recordou, xa sexa a por exemplo na obra da novelista Emilia Pardo Bazán "La Tribuna" , na que describre minuciosamente as costumes do traballo das cigarreiras; ou na propia cidade da Coruña, por exemplo na "Calle de las Cigarreras" ou no edifico do Museo "Fábrica de Tabacos" nomeados así na súia honra.
Trátase da primeira de moitas loitas obreiras non só en Galicia senón en España, por iso merece o seu recoñecemento e un lugar na historia.
Bos días, nesta segunda entrada enfocada na Galicia rebelde, cambiamos Astano e as loitas obreiras por Canadá e un conflicto diplomático e case bélico entre Canadá e España, aínda que con protagonistas galegos.
Todo comeza no ano 1994, ano no que entra en vigor a definición da zona económica exclusiva, pasando a fronteira das augas propias dun país de 12 a 200 millas da costa. Numerosos pesquieros españoles (deles un 90% galegos) e portugueses, levaban máis de 200 anos acudindo aos caladoiros canadienses en busca de bacalao. Máis coa chegada desta nova lei, estes tiveron que reciclarse e cambiaron o bacalao polo fletán.
O fletán, trátase dun pescado de tamaño variable entre 3 e 56 kg, que habita no máis profundo das augas do Atlántico Norte, nas zonas de Canadá e Alaska. Tradicionalmente, este fora un pez discriminado e ignorado polos canadienses, pero ao ver que os extranxeiros comezaban a facer cartos coa explotación dun producto que eles consideraban que lles petertencía.
Foi o 9 de marzo de 1995, o día no que o goberno canadiense decide arrestar ao pesqueiro galego Estai que pescaba cerca das súas augas territoriales o fletán (segundo dicían os tripulantes, atopábanse a 220 millas da costa de Terranova, é dicir fóra da xurisdicción canadiense).
Brian Tobin, ministro de pesca canadiense, ordena o arresto do pesqueiro e ameaza a outros 19 barcos, baixo o pretexto de haber activado unha lei que permitiría a Canadá o arresto de aquilos pesqueiros que podieran estar levando a cabo algunha sobreexplotación de especies auctóctonas a pesar de estar practicando a pesca fóra do territorio legal canadiense. Vou facer un inciso na reconstrucción dos feitos, para anotar que Brian Tobin é un tremendo subnormal.
O gilipollas de Brian Tobin
Mentres que o Estai estaba sendo escoltado por patrulleiras cara á costa, e segundo din os mariñeiros non de maneira moi suave, Tobin xa estaba planeando unha nova ofensiva de bélicas proporcións. Este planeaba asediar aos demais pesqueiros con non poucas patrulleiras, algunha forza militar aérea.
Tanto o goberno español como a UE trataron de levar o conflicto pola vía pacífica e diplomática, pero Brian Tobin, facendo gala dos seus modales, clase e por suposto do seu grave retraso mental, decide facer caso omiso das protestas e se dirixe a Nova York (que non me acaba de entrar na cabeza porque foi alí) e fai unha roda de prensa onde mostra ao mundo as supostas infraccións do Estai: unah rede ilegal(que non pertencía a ese barco) e un peixe dun tamaño menor ao legal (que ademáis non era un fletán, se te vas queixar, polo menos documéntate un pouco antes).
Grazas ás actuacións diplomáticas, o Estai acaba sendo liberado xunto cos seus tripulantes, mencionar que o goberno canadiense requisoulles todas as toneladas de pescado que conseguiran legalmente, e segundo mencionan, estes entraron no barco e lles robaron todas as provisións de comida e bebida, así como algún obxeto persoal, #IlegalSegundoTobin #EleganciaCanadiense .
Mais o conflicto non rematou alí, nos sucesivos días a armada canadiense seguiu asediando aos pesqueiros galegos e portugueses que estaban TRABALLANDO LEGALMENTE, polo que o goberno de Felipe Gonzalez decide enviar 3 patrulleiras á fronteira coas augas de Canadá ( incrible, a marina española facendo algo útil). Tobin responde declarando a guerra a España, meténdome na mente do imbécil este, imaxino que pensou; vaia, que osadía dos españoles enviar 3 tristes callucos de guerra a vixilar aos barcos que fan o seu traballo sen ningunha ilegalidade, mellor lles bombardeamos.
Tras unha escalada na tensión entre España e Canadá, a declaración de guerra non se fai efectiva, xa que España acaba cedendo ante as exixencias canadienses. O cal podemos considerar un acerto, xa que a saber do nivel de posibilidades ante unha guerra frone unha potencia como Canadá, pero un erro xa que o que os pescadores galegos facían nunca foi ilegal de ningunha maneira, sería reclamar un dereito que lles pertencia a eles e Canadá non tiña dereito a meter os fuciños só porque os galegos souperan facer un negocio que os canadienses non.
A pesar da pasividade de España, Canadá acabou asinando un acordo coa UE, polo que os pescadores galegos aínda hoxe poden acudir a coller fletán, pero con unha gran baixada da cantidade permitida, xa que se pasou de capturar 40.000 toneladas ao ano antes de 1995, a 4.000 actualmente.
É un consuelo pensar que os pescadores galegos aínda poden seguir facendo pasta do fletán, non tanto coma antes, pero iso é mellor que nada. Pero mellora ao saber que Don Brian Tobin foi botado do poder político pouco tempo despois. Brian Tobin, dedicoche a ti estas palabras: eres un imbécil, habería que darche unha boa patada nos collós e outra nos dentes, e fódete na túa casa, mentres sacamos billetes das vosas augas.
Por último mencionar que case todo do que falei, o obtiven dun documental moi ben realizado que relata todo este suceso, se estivérades interesados nel, deixovolo aqí debaixo:
